İskilipli Atıf Hoca Türbesi

Atıf Hoca, 1876 yılında İskilip'in Tophane köyünde doğmuştur. Annesi Mekke-i Mükerremeden göç etmiş Ben-i Hattap aşiretinden, Arap dedenin torunlarından Nazlı hanımdır. Altı aylıkken öksüz kalan Mehmed Atıf, dedesi Hasan Kethüda efendinin himayesinde yetişmiştir. İlk tahsilini köyde yaptıktan sonra 1893'te İstanbul'a gelip medrese tahsili yapmış,1902'de icazet alarak Darü'l-fünunun ilahiyat Fakültesine girmiştir. 1903 te fakülteyi bitirip Fatih Camii'nde Ders-i Amm olarak kürsüye çıkmıştır.. 31 Mart Vak'ası'ndan sonra Sinop'a sürülmüş, sonrasında Sungurlu'ya gönderilmiş, nihayet yanlışlık olduğu söylenerek serbest bırakılmıştır.
Yunanlılar İzmir'e çıktığında ilk tepkiyi, kurduğu 'Teal-i İslam Cemiyeti' vasıtası ile yapmıştır. Daha sonra çeşitli entrikalarla Teal-i İslam Cemiyeti’nin adı kullanılarak Anadolu’da işgallere karşı direnişe geçen milislere karşı hazırlanarak uçaklarla atılan fetva nedeniyle ihanetle suçlandıysa da; bu fetvaya karşı Atıf Hoca, 23 Teşrin-i Evvel (Ekim) 1920 Vakit Gazetesi‘ne bir tekzib yazısı göndererek, memleketin işgali sırasında böyle bir fetvanın yanlış olduğunu söylemiş ve bu fetvayı benimsemediğini ve imza koymadığını söylemiştir. Şapka devriminden önce Müslümanları amel ve iman bütünlüğüne davet için yazdığı Frenk Mukallitliği ve Şapka Risalesi nedeni ile 26 Ocak 1926’da İstiklal Mahkemesinde yargılanmıştır. Mahkeme Atıf Hoca'yı önce üç yıl hapse mahkum ettiyse de daha sonra idama mahkum edilmiş ve bir hafta sonra Ankara Samanpazarı meydanında asılmıştır. Ailesi de dahil olmak üzere kimsenin haberi olmadan Atıf Hoca'nın naaşı bilinmeyen bir yere götürülmüş ve gömülmüştür. Âtıf Hoca'nın kabri, uzun gayretler sonunda 2004 yılında bulunmuş ve İskilip'te yapılan yeni mezarına taşınmıştır.